Arabuluculuk, hukuk sistemi gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Arabuluculuk en kısa tanımıyla bir "alternatif uyuşmazlık çözümü" yöntemidir. Arabuluculuk; tarafların içinde bulundukları uyuşmazlığı tarafsız bir üçüncü kişi yardımı ile mahkemeye gitmeden ya da mahkeme yönlendirmesiyle çözmelerinde kullanabilecekleri bir yöntemdir. Arabuluculuk süreci doğru zaman ve maddiyat bakımından kişilerin lehine işleyen bir durumdur.

Arabuluculuk sürecinde taraflar, eğitimli bir arabulucu eşliğinde kendilerini rahatça ifade etme imkânı bulurlar. Böylece, iletişim eksikliğinden kaynaklanan yanlış anlaşılmaların da ortadan kaldırıldığı bir süreç yaşanır. Arabulucunun mesleki becerileri, ileri görüşlülüğü, tarafsızlığı ve deneyimi sayesinde uzun vadede çözülecek olan hukuki ihtilaflar kısa sürede çözülmektedir. Tarafların ihtiyaçları ve istekleri doğrultusunda şekil alan arabuluculuk sürecinde tarafların iradeleri ön planda olup; tarafların gerçek ilgilerini ortaya çıkarmakta kullanılır. Arabuluculuk yönteminin amacı, taraflar arasında meydana gelen uyuşmazlığı kesin ve kalıcı şekilde sonlandırıp, süreç sonucunda tarafların el sıkışarak ayrılmalarını ve barış içinde kalmalarını sağlamaktır.

Arabuluculuk, “zorunlu arabuluculuk” ve “ihtiyari arabuluculuk” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır:

• Zorunlu Arabuluculuk: Ticaret Hukuku, İş Hukuku ve Tüketici Hukuku’ndan doğan uyuşmazlıklarda dava açmadan önce arabuluculuk aşamasına başvurma zorunluluğu bulunmaktadır. Diğer bir deyişle, söz konusu uyuşmazlıklarda mahkemede dava açmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu bulunmaktadır. Diğer bir deyişle, zorunlu arabuluculuk, bu uyuşmazlıklar açısından dava şartıdır. Bahsi geçen uyuşmazlıklarda arabuluculuk sürecine başvurmadan dava açılması durumunda dava, dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir
• İhtiyari Arabuluculuk: İhtiyari arabuluculukta herhangi bir zorunluluk bulunmayıp; tamamıyla tarafların iradelerine dayalı bir süreçtir. Her türlü özel hukuk uyuşmazlığının çözümü için ihtiyari arabuluculuk sürecine başvurulabilir.